X

  • چکیده
  • کلیدواژه ها
  • مقالات مرتبط
  • فایل مقاله

چکیده

عصمت موهبتی الهی و ملکه‌ای علمی و نفسانی است که پیشینة آن به خلقت آدم ابوالبشر به عنوان حجت الهی برمی‌گردد. این ملکه، انسان را از بدی در فکر و عمل حفاظت می‌کند. هر یک از مفسران دربارة مفاهیم و موضوعات همسو با عصمت که غالباً ذیل داستان‌های قرآنی انبیاء آمده، به میزان توان علمی، عقلی خود و متأثر از منابع روایی سخن گفته‌‌اند. امکان و گسترة تأثیر شیطان بر معصوم، خوف، اجتهاد، پندار و ضلالت، موضوعات گزینش شده در این مقاله است که در آن‌ها نه تنها بین آراء مفسران اختلاف وجود دارد بلکه گاه دیدگاه یک مفسر در موضوعات مذکور دچار تعارض و نوسان است و نشان می‌دهد مبانی و دیدگاه مفسر در موضوعی مثل عصمت و مسائل مربوطه، معین و مشخص نیست. ضرورت پژوهش فراگیر آیات داستانی و توجه ثانویه به روایات مربوطه راه حل این تناقضات است. خروجی این پژوهش که به شیوه توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای فراهم آمده است، الگوپذیری انبیاء و حجج الهی را ممکن و از ورود پندارهای نادرست جلوگیری می نماید.

­---------------------------------------------------------------------

* محمد میرزائی: استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی/mirzaee@razavi.ac.ir

* میرزائی، محمد. (1401). «عصمت و برخی مفاهیم کلامی همسو با آن در قرآن از نگاه مفسران شیعه»، دوفصلنامه تخصصی پژوهش‌های نوین در گستره تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش1، صص5- 36.

  • چکیده
  • کلیدواژه ها
  • مقالات مرتبط
  • فایل مقاله

چکیده

این پژوهش با هدف تبیین مبانی فقهی حقوقی، فروعات مرتبط با نفقه کودک را به روش توصیفی تحلیلی بررسی کرده است. تحلیل این موضوع نشان می‌دهد که ‌در فقه امامیه نفقه کودک دارای رتبه‌بندی بوده و ابتدا بر عهده پدر و در صورت نبود یا فقر، بر جد، مادر و... است که با رعایت الاقرب فالاقرب می‌باشد، اما در حقوق فرانسه بر عهده والدین یا زوجین مشترکاً است و وقتی زوجین معذور از نفقه باشند، بر عهده حکومت است. برتری فقه امامیه بر حقوق فرانسه در خصوص واگذاری مسئولیت‌ تأمین نفقه به وابستگان و حفظ کانون خانواده مورد توجه می‌باشد

­---------------------------------------------------------------------

* فاطمه زند اقطاعی: دکتـری قـرآن و علـوم گـرایش حقـوق، طلبـه سطـح 4 مدرســه علمیـه امـام حسیـن علیه السلام یـزد/ zand1382f@gmail.com

** سلیمه باه: کارشناسی ارشد فقه معارف گرایش قرآنی، طلبه جامعة المصطفی العالمیة مشهد و مؤسسه علمی – تحقیقی مکتب نرجس علیهاالسلام مشهد (نویسند‌ه مسئول)/ Salim24mlb.92@gmail.com

* زند اقطاعی، فاطمه و باه، سلیمه. (1401). «بررسی تطبیقی نفقة کودک در فقه امامیه و حقوق فرانسه»، دوفصلنامه تخصصی پژوهش‌های نوین در گستره تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش1، صص37- 64.

  • چکیده
  • کلیدواژه ها
  • مقالات مرتبط
  • فایل مقاله

پس از حمله مغول، در زمان تیموریان با ثبات حاکمیت مراکز علمی از درون اجتماع مسلمانان و همچنین شیعیان نمایان شدند. مقالۀ حاضر در پی تبیین نقش علمای شیعۀ خراسان در گسترش علوم اسلامی در عصر تیموری است. یافته‌های این مقاله، که با بهره‌مندی از روش توصیفی-تحلیلی، انجام شده است، نشان می‌دهد عواملی نظیر همت و سخت‌کوشی عالمان شیعه، علم‌دوستی شماری از حاکمان تیموری، مهاجرت علما، تسامح دینی دولتمردان، گسترش قلمرو جغرافیای شیعی و پیوند تصوف و تشیع، در رونق علمی مراکز علمی شیعیان خراسان سهم بسزایی داشتند. شیعیان خراسان در شهرهای مشهد، نیشابور، هرات و سبزوار، مدارس دینی در اختیار داشتند. آن‌ها علاوه بر پرورش عالمان تأثیرگذار، در رشد و توسعۀ شاخه‌های متنوع از جمله فقه و اصول، فلسفه و کلام، اخلاق و عرفان، تاریخ و سیره و علم هیأت و نجوم، گام‌های مؤثری برداشتند که رهاورد این تکاپوی علمی را می‌توان در تألیف و نگارش آثار تحول‌آفرین و اثربخش خلاصه کرد.

­---------------------------------------------------------------------

*حسن احمدیان دلاویز: استادیار گروه تاریخ اهل بیت علیهم السلام جامعه المصطفی قم/ delaviz59@yahoo.com

* احمدیان دلاویز، حسن. (1401). «نقش علمای شیعه خراسان در گسترش علوم اسلامی در عصر تیموری»، دو فصلنامه تخصصی پژوهش‌های نوین در گستره تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش1، صص65- 86.

  • چکیده
  • کلیدواژه ها
  • مقالات مرتبط
  • فایل مقاله

چکیده

یکی از راه‌های تسهیل و تسریع رشد، استفاده از شیوه تربیتی الگوسازی است. امروزه ضرورت اقتضا می‌کند این روش پرورشی در طراحی برنامه درسی اسلامی مدنظر قرار گیرد تا در شریان‌های حیاتی آموزش و پرورش جاری شود. نهج‌البلاغه با بیان سبک زندگی پیامبران و به سیره نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم افضلیت الگوهای نورانی را نشان داده است. از آنجا که آدمی به طور طبیعی به تقلید روی می‌آورد و فطرت نیز از این مسأله پشتیبانی می‌کند مراکز آموزشی می‌توانند با معیارهای نهج‌البلاغه اسوة حسنه را به طور غیرمستقیم در برنامه درسی بگنجانند تا نمونة رفتارهای مطلوب را در معرض دید متربیان قرار دهند. این حرکت خطر الگوهای باطل را که از دیر باز در صدد اسوه‌سازی بوده و به طور مستمر رفتارشان را در معرض نمایش و دید متربیان قرار می‌دهند، می‌تواند کمتر کند.

­---------------------------------------------------------------------

* مریم پورحسینی: استاد و پژوهشگر مؤسسة علمی- تحقیقی مکتب نرجس علیهاالسلام/ poorhoseynimaryam@gmail.com

* پورحسینی، مریم. (1401). «چرایی و چگونگی الگوسازی در برنامۀ درسی اسلامی با رویکرد نهج‌البلاغه»، دو‌فصلنامه تخصصی پژوهش‌های نوین در گستره تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش1، صص87-106.

  • چکیده
  • کلیدواژه ها
  • مقالات مرتبط
  • فایل مقاله

چکیده

یکی از ارکان مناسک حج و عمره، طواف خانه کعبه و از موضوعات مطرح در طواف، طهارت است. طهارت، از شروط اختلافی فقهای مذاهب اسلامی بوده که در نظر مشهور، واجب و شرط صحت طواف و در دیدگاهی، مستحب و شرط کمال طواف است. با توجه به اهمیت این مسأله و از آنجا که به این موضوع به صورت تطبیقی پرداخته نشده است، نویسنده بر این هدف است که موضوع طهارت و احکام مربوط به آن را به شیوه اسنادی از منظر فقهای امامیه و مذاهب اربعه اهل سنت بررسی کند. از جمله مسائل بررسی شده در مقاله، تکلیف بانوان حائض، نفساء، مستحاضه و کسی که به دلیلی، توان حفظ طهارت خویش را نداشته و باید به وظیفه مسلوس یا مبطون عمل نموده یا نایب بگیرد، می‌باشد.

­---------------------------------------------------------------------

*محمدرضا کاظمی گلوردی: استادیار فقه و اصول دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد/ Mr_kazemigolvardi@yahoo.com

**سمیه صادقی: استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه بین المللی امام رضا†(نویسنـده مسئـول)/ sadeghisomayeh1397@gmail.com

* کاظمی گلوردی، محمدرضا و صادقی، سمیه. (1401). «شرطیت طهارت در طواف از منظر امامیه و مقایسه آن با فقه مذاهب اربعه»، دوفصلنامه تخصصی پژوهش‌های نوین در گستره تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش1، صص107- 138

  • چکیده
  • کلیدواژه ها
  • مقالات مرتبط
  • فایل مقاله

چکیده

يكي از راهکارهای برون‌رفت از بحران، توانمندسازی افراد برای بهبود‌ بخشیدن به اوضاع در هنگام وقوع اتفاقات پرمخاطره است. طلاب حوزه‌های علمیه نیز مانند سایر اقشار جامعه می‌توانند با مشارکت در دو حیطة علمی و عملی در بحران‌ها به دولت و سایر نهادها یاری برسانند. نقش طلاب در مسیر توانمندسازی اجتماعی، فرهنگی و دینی جامعه بسیار حائز اهمیت است. بر اين اساس ایجاد زمینة مناسب از سوی حوزه‌های علمیه جهت برنامه‌ریزی و سازماندهی هر چه بهتر فعالیت‌ها و برنامه‌ها به منظور رشد و تعالی طلاب در ابعاد مختلف، ضرورت دارد. مقاله حاضر با هدف «شناخت نقش حوزه‌های علمیه در توانمندسازی طلاب در مدیریت بحران» با روش توصیفی‌ ـ تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده است.

­---------------------------------------------------------------------

* حمیده مخلصی: دکترای مدرسی معارف گرایش اخلاق، استاد حوزه علمیه فاطمیه دامغان/ Ha.mokhlesi20@yahoo.com

** الهام فؤادیان: طلبه سطح سه حوزه علمیه فاطمیه دامغان/ elhamfoadiyan13@gmail.com

* مخلصی، حمیده و فؤادیان، الهام. (1401). «حوزه‌هاي علميه شیعه و توانمندسازي طلاب در مديريت بحران»، دوفصلنامه تخصصی پژوهش‌های نوین در گستره تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش1، صص139- 162.

دی ان ان