نویسنده:
وجیهه میری
DOR: 20.1001.1.29809185.1402.2.2.2.8
چکیده
روابط تشیع و تسنن در ادوار مختلف تاریخی، فراز و نشیب‌های خاصی داشته است؛ از این‌رو، ریشه‌یابی اختلافات و ارائۀ راه حل به منظور ایجاد تفاهم مذهبی، همواره دغدغۀ ذهنی اندیشمندان مسلمان بوده است. یکی از عالمان برجسته که تلاش قابل ستایشی در حل اختلافات فریقین و شفاف‌سازی چهرۀ حقیقی تشیع و ارائۀ راه حل به منظور دستیابی جامع اسلامی به وحدت و تفاهم انجام داد، علامه سیدعبدالحسین شرف‌الدین العاملی بود که وفاق و وحدت اسلامی را زمینه‌ساز ظهور مجدد تمدن اسلامی می‌دانست. پژوهش حاضر سعی دارد به روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی یکی از آثار علامه به نام «الفصول المهمة فی تألیف الأمة» با پاسخ به این دو پرسش، تصویری از اندیشۀ تفاهم مذهبی ارائه نماید:
علل و نتایج بروز اختلاف میان شیعه و اهل‌سنت را در چه مواردی می‌توان ریشه‌یابی کرد؟
راهکارهای مؤثر از دیدگاه علامه شرف‌الدین در زمینۀ رفع موانع تقریب فریقین و دستیابی به عناصر وحدت در چه مواردی است؟
بر اساس کتاب «الفصول المهمة فی تألیف الأمة» تعصب نابجای فریقین، عدم تدبر در آیات قرآن کریم و روایات رسول خدا ص و اهل‌بیت ع، پذیرش جعلیات حدیثی و تاریخی، دنیاطلبی، انتشار خرافات و بدعت‌ها و به‌ویژه دور شدن از اهل‌بیت ع مهم‌ترین موانع تقریب فریقین است که به نابودی عزت اسلام و قدرتمندی دشمنان آن منجر می‌شود. در این بین علم‌آموزی مسلمانان، پرهیز از تعصبات ناروا، گرایش به انصاف، فراگیری اسلام راستین از سرچشمه‌های آن یعنی قرآن کریم، سنت پیامبر ص و اهل‌بیت ع مؤثرترین راه‌حل‌ها جهت دستیابی به وحدت میان شیعه و اهل‌سنت است.
---------------------------------------------------------------------
* وجیهه میری: محقق پسادکتری تاریخ تشیع، دانشگاه اصفهان/ Vajiheh.miri@gmail.com
* میری، وجیهه. (1402). «دیدگاه‌های علامه سیّد عبدالحسین شرف الدین در «الفصول المهمّة فی تألیف الامة» در حوزه تقریب مذاهب اسلامی»، دوفصلنامه پژوهش‌های نوین در گسترة تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش2، صص49-27.