نویسنده:
غلامعلی مقدّم
فاطمه خدابخشی
DOR: 20.1001.1.29809185.1402.2.2.6.2
چکیده
عقیدۀ امامت از مهمترین عقاید شیعۀ امامیه است که از سوی برخی اسلامشناسان غربی و متجددین مسلمان مورد تردید قرار گرفته است.آنها بر این باورندکه ائمه ع در سدۀ نخست از این عقیده سخنی به میان نیاوردهاند و این باور در اوایل سدۀ دوم شکل گرفته است. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به گسترۀ بحث امامت، به بررسی دروندینی این مسئله پرداخته تا پاسخی برای این سؤال بیابد که آیا ائمه ع در سدۀ نخست از این عقیده سخن گفتهاند؟ پس از واکاوی روایاتی که با موضوع امامت از سدۀ نخست به یادگار مانده و در کلام امام علی ع تا امام محمّد باقر ع نقل شده نتایجی برخلاف نظر شکاکان به دست آمد. این نتایج به وضوح نشان میدهد ائمه ع از همان آغاز، عقیدۀ امامت را به صورت کامل بیان کردهاند. در واقع آنچه حضرت علی ع در آغاز سدۀ نخست بیان کردهاند، از ائمه ع پس از ایشان نیز نقل گردیده است. آنان نه تنها از جایگاه و اهمیت اعتقاد به این مسئله سخن گفتهاند بلکه به ویژگیهای امام چون انتصاب از سوی خدا، علم و عصمت اشاره کرده و به تعداد ائمه ع و نام امامان پس از خود نیز تصریح کرده و به تبیین عقیدۀ مهدویت هم پرداختهاند. این یافتهها پس از جمعآوری به روش توصیفی- تحلیلی به رشتۀ تحریر درآمد.
---------------------------------------------------------------------
* غلامعلی مقدّم: استادیار گروه فلسفه دانشگاه علوم اسلامیرضوی/ Dr.Moghadam@razavi.ac.ir
** فاطمه خدابخشی: کارشناسی ارشد کلام اسلامی، دانش آموخته مؤسسه علمی تحقیقی مکتب نرجس علیهاالسلام (نویسنده مسئول)/ khodabakhshifatema@gmail.com
* مقدّم، غلامعلی و خدابخشی، فاطمه. (1402). « عقیدۀ امامت در کلام امامان شیعه در سدۀ نخست»، دوفصلنامه پژوهشهای نوین در گسترة تاریخ، فرهنگ و تمدن شیعه، ش2، صص 154-139.